Analiza Więzi Prenatalnej
Psychologiczne wsparcie okołoporodowe
Analiza więzi matka-dziecko zachęca kobiety w ciąży do nawiązania głębokiej relacji z ich nienarodzonym dzieckiem.
Dzięki analizie przywiązania nienarodzone dziecko od samego początku czuje się rozpoznawane i szanowane w swojej osobowości. Dla dziecka tworzona jest "bezpieczna przestrzeń psychologiczna". W tej przestrzeni dziecko może rozwinąć wyraźne poczucie swojego fizycznego i psychicznego "ja".
Dotychczasowe doświadczenia pokazują pozytywny wpływ na dziecko i matkę:
-
mniejszy stres porodowy dla matki i dziecka (w tym znacznie niższy wskaźnik cesarskich cięć i przedwczesnych porodów, bardzo rzadkie występowanie depresji poporodowej u matki)
-
po urodzeniu dzieci mają dobry dostęp do swoich już rozwiniętych umiejętności, są zrównoważone i nawiązują kontakt z otoczeniem
-
Komunikacja z dzieckiem po urodzeniu jest jasna i intuicyjna.
Dla kogo skierowana jest Analiza Więzi Prenatalnej?
Analiza Więzi jest odpowiednia dla każdej kobiety (i pary) w ciąży, która jest zainteresowana bliskim kontaktem ze swoim dzieckiem.
Metoda ta jest szczególnie ważna i zalecana, gdy doświadczasz trudnej płodności lub po trudnych doświadczeniach w poprzednich ciążach, np.
-
miałaś trudne lub traumatyczne doświadczenie porodowe,
-
straciłaś dziecko (aborcja, poronienie),
-
urodziłaś przedwcześnie.
-
miałaś cesarskie cięcie.
Może być bardzo pomocna, jeśli:
-
obecnie znajdujesz się w stresującej sytuacji życiowej,
-
relacje z własnymi rodzicami lub ojcem dziecka są problematyczne,
-
doświadczasz komplikacji w czasie ciąży,
-
martwisz się obecną ciążą lub porodem,
-
byłaś nieplanowanym dzieckiem lub urodziłaś się jako "niewłaściwa" płeć,
-
wiesz, że podczas twojej własnej ciąży lub porodu wystąpiły komplikacje (przedwczesny poród, krwawienie, owinięcie pępowiną, kleszcze, przyssawka, cesarskie cięcie).
Sesje dają przestrzeń i możliwość przetworzenia i emocjonalnego zintegrowania swoich doświadczeń oraz rozwiązania ewentualnych trudności, co często jest łatwiejsze w czasie ciąży niż w innych fazach życia.
Analiza przywiązania tworzy bezpieczną przestrzeń do przetwarzania i integrowania trudnych doświadczeń.
Analiza Więzi Prenatalnej sprawia, że niemowlęta doświadczają bycia widzianym i słyszanym na głębokim poziomie. Dzięki temu mogą czuć, że są szanowane, a ich uczucia, myśli i odrębność, brane pod uwagę. Komunikacja z dzieckiem na tak wczesnym etapie pozwala na intensywne pobudzanie mózgu. Wzrasta poziom zaufania dziecka do świata.
Do sesji może dołączyć również ojciec dziecka.
Przebieg
Kiedy rozpocząć?
Analizę Więzi Prenatalnej warto zacząć jak najwcześniej, przynajmniej przed 20.-25. tygodniem ciąży.
Pierwsze spotkania
Służą zebraniu historii rodzin pochodzenia matki i ojca dziecka, a także obecnej sytuacji życiowej.
sesje z dzieckiem
Sesje dla niemowląt koncentrują się na spotkaniu z nienarodzonym dzieckiem.
koncowa faza
Rozpoczyna się w
37 tygodniu ciąży i kończy się około dziesięciu dni przed spodziewaną datą porodu.
Analizę Więzi Prenatalnej warto zacząć jak najwcześniej, przynajmniej przed 20.-25. tygodniem ciąży, aby mieć wystarczająco dużo czasu do porodu. Można zgłosić się także później.
Pierwsze spotkania służą zebraniu historii rodzin pochodzenia matki i ojca dziecka, a także obecnej sytuacji życiowej. Podczas tych spotkań opracowywany jest genogram, czyli mapa relacji i powiązań w rodzinie. Jest to znaczące narzędzie wspomagające i uwalniające.
Następnie rozpoczynają się cotygodniowe sesje z dzieckiem, na początku których matka relacjonuje aktualne wydarzenia, myśli.
Sesje dla niemowląt koncentrują się na spotkaniu z nienarodzonym dzieckiem. W stanie relaksu, w pozycji leżącej, kobieta w ciąży jest prowadzona w wewnętrznym dialogu ze swoim dzieckiem.
Komunikacja może odbywać się na różne sposoby.
-
wymiana między matką a dzieckiem na poziomie wizualnym
-
spotkanie w formie wewnętrznego dialogu
-
komunikacja oparta na percepcji doznań cielesnych
Jeśli pojawią się jakieś irytacje lub trudności, to jest dobry czas i przestrzeń na ich zbadanie i przepracowanie.
Ostatnia faza rozpoczyna się w 37 tygodniu ciąży i kończy się około dziesięciu dni przed spodziewaną datą porodu.
To czas kiedy, mama zaczyna żegnać się z ciążą. Dziecko oswaja się z przejściem do świata zewnętrznego.
Lęki i wewnętrzne zahamowania kobiety w ciąży zostają rozpoznane i omówione w odpowiednim czasie.
Mama i dziecko przygotowują się do fizycznego procesu narodzin, aby poród był wzbogacającym doświadczeniem.
Ogólne założenia
Idealnie byłoby, gdyby analiza przywiązania rozpoczęła się jak najwcześniej, ponieważ matka często staje w obliczu poważnych zmian na początku ciąży, a dziecko przeżywa w tym samym czasie doświadczenia formacyjne.
W indywidualnych przypadkach może okazać się również przydatna praca nad tzw. prekoncepcyjną analizą przywiązania, czyli jeszcze przed zajściem w ciążę.
Analizą więzi można lepiej przygotować przestrzeń dla dziecka zwłaszcza:
-
w doświadczaniu trudnej płodności
-
po jednym lub kilku poronieniach,
-
po trudnym poprzednim porodzie,
-
po aborcji
-
po doświadczeniu znęcania się nad matką.
Powstanie Analizy Więzi i jej korzyści
Analiza Więzi Prenatalnej obecnie stosowana jest w Niemczech, Austrii oraz w USA. A od 2021 znana jest także w Polsce.
Jej początki sięgają lat 90., kiedy psychoanalitycy György Hidas i Jenö Raffai z Budapesztu obserwowali, jak ważna dla dalszego rozwoju jest jakość relacji prenatalnej. Na podstawie uzyskanych wyników opracowali oni metodę analizy więzi prenatalnej.
Ponad 3000 kobiet w ciąży, które zostały poddane analizie przez Jenö Raffai, wykazało niezwykle pozytywny wpływ na przebieg ciąży, porodu i relacji rodzic-dziecko:
-
znikomo niski wskaźnik przedwczesnych porodów wynoszący 0,02%* (średnio 11%**)
-
znacznie obniżony wskaźnik cesarskich cięć wynoszący 6%* (średnio do 30%**)
-
brak* depresji poporodowej u matki (średnio 12-15%**)
Badania nad analizą więzi przeprowadzone przez Anne Görtz-Schroth w 2023*** pokazują, że:
-
matka dostraja się do dziecka, nabiera wiary w siebie i w procesy fizjologiczne. Są to podstawowe warunki wstępne do samodzielnego porodu (przez matkę i dziecko).
-
często występuje mniejszy niepokój związany z porodem, a tym samym prawdopodobnie mniejszy ból.
-
potrzeba interwencji położniczych jest zmniejszona po analizie wiązania. Skutkuje to większym prawdopodobieństwem normalnego porodu (wskaźnik cesarskiego cięcia ok. 18% w porównaniu ze średnią 30%).
-
mniej przedwczesnych porodów (1% zamiast średnio 8%).
-
zmniejszona trauma porodowa znajduje również odzwierciedlenie w rzadszym płaczu dzieci. Są one bardziej uważne i łatwiej się otwierają, są stabilne emocjonalnie i kompetentne społecznie. Często łatwiej jest im dostosować się do rytmu dzień-noc.
-
interakcje matek z dziećmi są bardziej intuicyjne i bezpieczne, a komunikacja wydaje się łatwiejsza.
-
depresja poporodowa występuje rzadko (1% zamiast średnio 10-15%).
* dane Jenö Raffai 2010
** dane Budapeszt, Węgry 2010
***dane pochodzą z artykułu w "Journal for Prenatal and Perinatal Psychology and Health 37(1), Spring 2023""Association for Pre-and Perinatal Psychology and Health" autorstwa Anne Görtz-Schroth,